บทความทางวิชาการ
สารสนเทศต่อการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา
ระบบ
สารสนเทศ หมายถึง
กลุ่มขององค์ประกอบที่มีความสัมพันธ์กันซึ่งทำการรวบรวมประมวลผล,เก็บรักษา
และ กระจายสารสนเทศออกไป เพื่อสนับสนุน การควบคุม, การวิเคราะห์,
การตัดสินใจ และการวางแผนที่เกิดขึ้นภายในองค์กร
กิจกรรมที่เกิดขึ้นในระบบสารสนเทศ ได้แก่ การนำเข้า,การประมวลผล
และการนำออก โดยการนำเข้าจะรับและรวบรวมข้อมูลดิบภายในองค์กร หรือ
จากสภาพแวดล้อมภายนอก การประมวลผลจะเปลี่ยนข้อมูลดิบ
ไปอยู่ในรูปแบบที่มีความหมาย หรือเป็นประโยชน์ต่อการใช้งาน และการนำออก
จะนำเอาสารสนเทศที่ได้นั้นไปยังผู้ใช้ หรือ
ไปยังกิจกรรมที่ใช้งานสารสนเทศนั้น ๆ
นอกจากนี้ระบบสารสนเทศยังต้องการสิ่งป้อนกลับ (Feedback)
เป็นสิ่งออกที่ย้อมกลับไปยังตำแหน่งที่เหมาะสมของระบบเพื่อช่วยในการประเมิน
และแก้ไข ขั้นตอนนำเข้า หรือประมวลผล
สารสนเทศที่จำเป็นต่อการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษาประกอบด้วย
1. ระบบสารสนเทศพื้นฐานของสถานศึกษา
เป็นการนำเสนอข้อมูลสารสนเทศพื้นฐานทางการศึกษา ของสถานศึกษา
ซึ่งสามารถสืบค้นได้ตามหมวดหมู่ เพื่อให้ผู้บริหาร
ผู้เกี่ยวข้องใช้ประโยชน์ในการพิจารณาวางแผนพัฒนา
ปรับปรุงการจัดการศึกษาของโรงเรียน เขตพื้นที่การศึกษาให้มีประสิทธิภาพ
ข้อมูลจำเป็นสำหรับระบบสารสนเทศพื้นฐาน ได้แก่ ข้อมูลสถานศึกษา
สภาพเศรษฐกิจ การเมืองสังคม ความต้องการของชุมชน
สภาพการบริหารและการจัดการตามโครงสร้างและภารกิจ
ในการทําระบบสารสนเทศ
พื้นฐานของสถานศึกษา ถ้าระบบข้อมูลสารสนเทศไม่ครบถ้วน ไม่ชัด ไม่ถูกต้อง
ไม่รู้ความต้องการของชุมชน
ก็จะไม่สามารถที่จะหาสิ่งต่างๆเพื่อมาใช้ในการพัฒนาโรงเรียนได้
และจะไม่ทราบเลยว่าโรงเรียนจะช่วยอะไรตัวเองได้อย่างไร
โดยเฉพาะสภาพเศรษฐกิจ สภาพการเมือง สภาพของสังคม
โรงเรียนที่ต้องมีการจัดเก็บข้อมูลสภาพเศรษฐกิจ การเมือง เช่นกัน
ว่าพื้นที่โรงเรียนเป็นอย่างไรบ้าง นักเรียนยากจนไหม
และความต้องการของชุมชนเป็นอย่างไร ภูมิปัญญาท้องถิ่นมีไหม
ควรจะใช้อะไรได้บ้าง เมื่อทราบผลตรงนี้
จะทําให้ระบบเกิดขึ้นและสามารถดําเนินการเรื่องอะไร ต่าง ๆ ได้
เพื่อพัฒนาสถานศึกษาได้ตามแนวทางที่วางไว้ได้
2. ระบบสารสนเทศเกี่ยวกับผู้เรียน
เป็นระบบสารสนเทศที่ต้องทําการรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับผู้เรียนทั้งหมด
สารสนเทศส่วนนี้เกิดจากครูผู้สอนหรือผู้ปฏิบัติงานเป็นส่วนใหญ่ เช่น
ผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียนจําแนกเป็นรายชั้นรายปี
ผลการประเมินคุณภาพของผู้เรียน รายงานผลความก้าวหน้าของผู้เรียน
รายงานความประพฤติ พฤติกรรมการแสดงออกของผู้เรียน
ระบบสารสนเทศเกี่ยวกับ
ผู้เรียน โรงเรียนต้องมีการจัดทําขึ้นให้เป็นไปตามมาตรฐานการประเมินตนเอง
เพื่อรองรับการประเมินจากต้นสังกัด และโรงเรียนก็สามารถให้ข้อมูลหรือ
ระบบสารสนเทศแสดงผลสัมฤทธิ์ให้เห็นทุกตัวในฐานข้อมูลว่าขณะนี้เป็นอย่างไร
บ้าง โดยการเก็บข้อมูลจะส่งผลกับการประเมินคุณภาพผู้เรียน
ผลที่ได้จะเป็นตัวชี้วัดคุณภาพ ซึ่งจะเป็นตัวบ่งบอกความก้าวหน้าของผู้เรียน
3. ระบบสารสนเทศการบริหารวิชาการ
เป็นการจัดระบบสารสนเทศเกี่ยวกับหลักสูตรและการเรียนการสอน
การวัดและประเมินผล การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน
โดยมีตัวอย่างรายงานของระบบสารสนเทศ เช่น หลักสูตรและการเรียนการสอน
กระบวนการเรียนรู้ การประกันคุณภาพ การวัดและการประเมินผลการเรียน
การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน/กิจกรรมแนะแนว สื่อนวัตกรรม การนิเทศ
การวิจัยในชั้นเรียน การสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน เป็นต้น
ในงานบริหารฝ่ายวิชาการซึ่ง ประกอบด้วยฝ่ายวัดผล ฝ่ายประเมินผล
หัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการ หัวหน้ากลุ่มสาระ
ต้องมีการเก็บข้อมูลในด้านต่างๆและจากการเก็บข้อมูลก็จะสามารถพบว่ามีนัก
เรียนที่มีปัญหาในด้านต่างๆอย่างไร
และโรงเรียนก็ต้องมีวิธีแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้ เช่น
โรงเรียนอาจจะช่วยนักเรียนกลุ่มที่มีปัญหานี้ได้ด้วยสอนเสริมเพิ่มเติมใน
วิชาที่นักเรียนมีปัญหา
และจากผลความก้าวหน้าตรงนี้จะเป็นชี้วัดว่าโรงเรียนต้องพัฒนาตัวเองให้ไปใน
ทิศทางใดได้อย่างไร
4. ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหารจัดการ
เป็นระบบสารสนเทศที่ต้องมีการประมวลผลรวม
มีการเปรียบเทียบข้อมูลอย่างถูกต้องและทันสมัยจึงมีความหมายต่อการจัดการและ
การบริหารงานอย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพ
โดยมีตัวอย่างรายงานของระบบสารสนเทศ เช่น สภาพการบริหารและการจัดการ
ความสอดคล้องระหว่างวิสัยทัศน์ ภารกิจและเป้าหมายการพัฒนา
สภาพและบรรยากาศการเรียนรู้ ทรัพยากรและสิ่งอำนวยความสะดวก การพัฒนาวิชาชีพ
ความสัมพันธ์ระหว่างสถานศึกษากับผู้ปกครองและชุมชน
อัตราส่วนระหว่างจำนวนนักเรียนต่อครู อัตราส่วนระหว่างจำนวนนักเรียนต่อห้อง
และอื่น ๆ
การนำระบบสารสนเทศไปใช้ในการพัฒนาการศึกษาในส่วนของสถานศึกษา
การมีสารสนเทศที่เป็นระบบ
ก็มีความจำเป็นและมีความสำคัญต่อการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษาเช่นเดียวกัน
โดยเฉพาะความสำคัญของการจัดการสารสนเทศอย่างมีระบบ ทำให้สามารถมีข้อมูลต่าง
ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคุณภาพการศึกษาด้านต่าง ๆ
ผู้บริหารจึงต้องตระหนักถึงความสำคัญของการจัดการสารสนเทศที่มีประสิทธิภาพ
ว่าต้องดำเนินการอย่างเป็นระบบทั้งในระดับปฏิบัติการ
ระดับจัดการและระดับกลยุทธ์ เพราะส่งผลต่อคุณภาพการศึกษาอย่างต่อเนื่อง
มีประสิทธิภาพและโปร่งใส สถานศึกษาที่มีระบบสารสนเทศที่สมบูรณ์ ครบถ้วน
เป็นปัจจุบัน
เรียกใช้ได้สะดวกและตรงตามความต้องการจะช่วยให้สถานศึกษาสามารถดำเนินงาน
พัฒนาคุณภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพเป็นการสร้างความมั่นใจที่ตั้งอยู่บนราก
ฐานของหลักวิชา หลักฐานข้อเท็จจริงที่สามารถตรวจสอบได้
มีกระบวนการวิเคราะห์และประมวลผลที่เป็นวิทยาศาสตร์
หลักตรรกและความสมเหตุสมผล
เพราะสารสนเทศทั้งหลายนั้นนอกจากจะใช้ในการวางแผนการดำเนินงานและประกอบการ
ตัดสินใจแล้ว ยังนำไปสู่การพัฒนาแนวความคิด และสร้างทางเลือกใหม่ๆ
ในการดำเนินการต่างๆ โดยระบบสารสนเทศที่จำเป็นต่อการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น